Dr. Tahir Tamer Kumkale
tamer@kumkale.net
|
Kitaplarımdan seçmeler...
Amazon'da kitaplarım
|
| Irak geçici yönetimi geçici anayasayı kabul etti. Şimdi ne olacak? |
|
Bu yazımı Facebook'ta beğenmek veya bir arkadaşınıza göndermek (tavsiye etmek) için:
|
Komşuları ve bütün devletlerle iyi geçinmek Türkiye siyasetinin esasıdır.
(Gazi M. Kemâl Atatürk - 1930)
Amerikalı sivil yönetici Paul Bremer ve İngiliz temsilci Jeremy Greenstock' ın katılımıyla toplanan Irak Geçici Yönetim Konseyi (GYK), GEÇİCİ IRAK ANAYASASI’ nı oybirliğiyle kabul etti. Geçici Anayasada İslam devletin resmi dini ve yasamanın kaynağı olarak gösteriliyor. Yani bütün yasalar Kur’ana ve İslam esaslarına uygun olarak yapılacak. Geçici anayasa, imza töreninden önce yapılan oylamada kabul edildi.
Paul Bremer, geçici anayasanın Irak için büyük bir adım olacağını söyledi. Bremer, gazetecilere, ''Irak'ı parlak bir geleceğin beklediğini'' belirtti. Bunun Türkçesi; “Ey Iraklılar size 12 yıldır dayak atıyoruz doymadınız. Esas bundan sonrabakın nasıl dayak atacağız. Bu defa dayağı biz değil, siz kendi kendinize atacaksınız. Bizde sizin birbirinizi daha iyi dövmeniz ve ortadan kaldırmanız, aranızdaki düşmanlıkların çoğaltılması için her bir unsurunuza ayrı ayrı destek vereceğiz” demektir.
Geçici Yönetim Konseyi sözcülerinden Hamit Kifai; eline tutuşturulan metni okuyarak “anayasa metninde devlet başkanı ve yardımcıları konusundaki görüş ayrılıklarının bertaraf edildiğini ve tam bir uzlaşma sağlandığını kaydetti.
Bu nasıl uzlaşma bilinmez. İmzadan önce Amerikan askerleri ve Irak güvenlik kuvvetleri Bağdat'ta yüksek alarmdurumuna geçiyorlar.
Şii temsilcileri, anayasa metninde Kürtlere ''ayrıcalık''tanındığını söyleyerek itiraz ediyorlar. Türkmenlerin taleplerine yönelik hiçbir düzenleme yer almıyor. Devletin resmi dilleri Arapça ve Kürtçe olarak belirlenirken, Türkmenlere ve Asurilere ise sadece kendi dillerinde eğitim hakkı tanınıyor.
Geçici Anayasada Türkmenleri rahatsız eden bir diğer unsurun da Irak ordusuna ilişkin düzenlemeler olduğu görülmektedir. Ulusal ordu, merkezi hükümetin kontrolüne bırakılıyor ancak federal yasalar çerçevesinde özel koruma güçlerine de izin veriliyor. Türkmen yöneticilere göre bu düzenleme ile Peşmerge saldırılarına açık kapı bırakılıyor.
Kürt grupların bölgesel özerklik talepleri geçici anayasa taslağına yansıtılırken savaş öncesi sınırlar temel alınırken, Kerkük ve Musul gibi şehirlerin statüleri seçimlerin ardından kurulacak hükümete bırakılıyor.
Irak Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı Saadettin Muhammed de, Geçici Yönetim Konseyi üyelerinin üzerinde anlaştıkları bildirilen yeni anayasanın, Türkmenler açısından zafer değil, başarısızlık olduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül; Irakta taraflar arasında anlaşmazlıkların hala devam ettiğini ve Türkiye’nin Kuzey Irak’taki olayları yakından takip ettiğini kaydetti.Türkmenlerin yaptıkları gösterilerin ardından çıkan olayların büyütülmemesi gerektiğini vurgulayan Gül, Irak’ta birlikte yaşayacak olan insanların buna alıştırılması gerektiğini de vurguladı.
Bu Anayasa, 30 Haziran'dan genel seçimlerin yapılacağı 2004 sonu yada 2005 başına kadar Irak'ın temel yasası olacak. Dokuz başlık altında 60 maddeden oluşan Geçici Anayasada yer alan ana unsurlar şöyle;
-Bu anayasa eski diktatörlük rejiminin gasp ettiği özgürlüğü Irak halkına iade etmektedir.
-İslami düşünceler her sahada esas alınacak fakat bütün dinlere tam özgürlük sağlanacak.
- ''Kürdistan'' adı verilen bölgenin bugünkü özerkliği muhafaza edilecektir. Diğer bölgeler,
seçimle hükümet kurulana kadar yerel yönetim oluşturabilecektir.
-Irak'ta bir tek Başkan, iki de Başkan Yardımcısı olacak. Başkanın nasıl seçileceğine bilahare karar verilecektir..
-Ülkeyi işgal altında tutan ittifak kuvvetlerinin iktidarı 30 Haziran'da devredeceği hükümet, geçici MilliMeclisi oluşturacak ve genel seçimleri düzenleyecek. Seçimler, mümkün olursa 31 Aralık 2004'ten önce, olmazsa en geç 31 Ocak 2005'e kadar yapılacak.
-Yürütmenin nasıl sürdürüleceği daha sonra kararlaştırılacak.(Kim, nasıl yönetecek şimdilik belli değil – ABD Yönetimi hariç)
-Seçimle oluşturulacak Geçici Ulusal Meclis, 15 Ağustos 2005'e kadar daimi anayasayı kaleme alacak. Yeni anayasa 15 Ekim 2005'e kadar referanduma sunulacak. Meclisi yenileyecek doğrudan seçimler ise aynı yıl 15 Aralık'ta yapılacak.
-Kadınlar Geçici Ulusal Mecliste üye oranının en az dörtte biri ile temsil edilecek.
-Arapça ve Kürtçe resmi diller olacak. Keldani Süryanileri ve Türkmenler, okullarında kendi dillerini kullanacaklar.
Bu Anayasadan Türkmenler rahatsız olmuştur. Tamamen haklıdırlar. Sadece Türkmenler için değil Türkiye’nin bölgedeki menfaatleri açısından bu gelişmeler endişe vericidir. Türkiye’nin artık pembeleşen kırmızı çizgilerini artık terk ettiği görülmektedir.
ABD yeni Anayasa ile daha çok uzun bir süre burada kalacağının, bölgede etnik ve dini ayrılıkları körükleyerek birbirine düşman yeni devletçiklerin kurulacağının sinyallerini vermiştir. Irakta önümüzdeki günlerde Amerikalılara yönelik saldırıların giderek azaldığını , ve fakat saldırıların etnik gruplar arasında giderek artacağını göreceğiz. Dolayısıyla bu coğrafyada yaşayan milletlerin kendilerini idareden aciz oldukları savı ile ABD ve yandaşlarının bölgede kalmaya ve yapılandırmaya devam edeceklerini söyleyebiliriz. Zaten şimdiden her yerde görüşülmeye başlayan "BÜYÜK ORTADOĞU PROJESİ" de bunu dikte ettirmektedir.
Dr. Tahir Tamer Kumkale
11 Mart 2004 Perşembe |
|
|
