Dr. Tahir Tamer Kumkale
tamer@kumkale.net
|
Kitaplarımdan seçmeler...
Amazon'da kitaplarım
|
| Terör ve Terörizm tanımları (A. Nazmi Çora) |
|
Bu yazımı Facebook'ta beğenmek veya bir arkadaşınıza göndermek (tavsiye etmek) için:
|
Terör ve terörizm kavramları, yeni karşılaşılan olgular değildir. Bu kavramlar içerisinde mütalâa edilebilecek olayları ve gelişmeleri, insanların toplu olarak yaşamaya başladıkları döneme kadar götürmek mümkündür. Böyle olmasına rağmen, terör ve terörizm kavramlarının, herkesin üzerinde anlaştığı, genel kabul görmüş bir tanımı bugüne kadar yapılmamıştır. Terörün ve terörizmin, insanlığın karşı karşıya bulunduğu en önemli ve en tehlikeli sorunlardan biri kabul edildiği dikkate alınırsa, bu kavramların üzerinde uzlaşılmış bir tanımının yapılamamış olmasını ciddi bir eksiklik olarak ifade etmek gerekir. Çünkü, söz konusu kavramların tartışılabilmesi ve bu tartışma üzerinden sonuçlar elde edilebilmesi, temel kavramlar üzerinde mesafe alınmasına bağlıdır.
Terör ve terörizm kavramları, farklı kavramlardır. Terör kavramı, çok genel bir yaklaşımla, " uzun süreli korku ve dehşet durumunu" ifade etmede kullanılır, Terörizm kavramı ise," bu durumun ortaya çıkarılmasını amaçlayan stratejiyi" ifade eder. Literatürde terörizmin, siyasal nitelikli amaçlara ulaşmak için kullanılan ve psikolojik yanı ağır basan bir savaş biçimi; siyasal süreci etkilemeyi amaçlayan şiddet eylemleri, olarak tanımlanır.
TERÖR KAVRAMININ AÇIKLANMASI:
Terör kavramının Türkçedeki karşılığı "Yıldırma korkutma"dır . Günümüzde en çok kullanılan bir kavram olmasına rağmen terörün yerleşmiş bir tanımı yoktur. Değişik açılardan değişik tanımlar elde etmek mümkündür. Genellikle verilen tanımlar bir bakıma aynı anlama gelmektedir. Diğer ülkeler açısından da üzerinde tam olarak uyuşulmuş bir tanıma rastlanmaz. Zira siyasal rejim farklılıkları nedeniyle değişik düşüncelerden hareket edilmekte ve değişik tanımlar ortaya çıkmaktadır. Özetle kelimenin sözlük anlamından yola çıkılarak şu şekilde bir tanıma rastlamaktayız: "Terör insanları yıldırmak, sindirmek yoluyla onlara belli düşünce ve davranışları benimsetmek için zor kullanma ya da tehdit etme eylemidir." Doktrinde kriminoloji açısından yapılan ilk tanımlamaların birinde terörizm: "Korkudan oluşan psikolojik baskı sayesinde, halk üzerinde etkili olan ve devleti idare edenlerin faaliyetlerini sekteye uğratan bir usul" olarak kabul edilmektedir. Diğer bir tanımda terör: "..korku ve endişe ile dehşet ve genel bir huzursuzluk hali oluşturacak nitelikte fiil ve hareketlerin işlenmesi" olarak ortaya konulmuştur . Terörü, onu yaratan eylem yani terörizm aracılığıyla başka bir tanım verilmektedir. Bu tanıma göre: "Terörizm, kaçırmadan cinayete kadar uzanan ve amacı sindirme olan şiddet eylemlerine verilen addır" . Terörizmi bütün yönleriyle açıklayan bir başka tanımlama da şu şekildedir: "şiddetin, sosyal, ulusal, ırki, dinsel, fesat çıkarıcı ve benzer diğer maksatlarla ve sosyal sınıflar arasında çatışma, savaş tahrik etmek üzere planlı ve hukuk dışı olarak kullanılmasıdır."
Terör kavramını hemen hemen tüm unsurları ile ele alan bu tanımda şiddetin araç olduğu ortaya konulmaktadır. Bu konuda görüşlerini gazeteci Demirkent şu şekilde belirtmektedir: "Şiddet, siyasal yapı değişiminin, kabul edilmiş hukuka uygun usuller dışında kalan usullerle gerçekleştirilmesi konusunda bir araç olarak görülmektedir. Bu açıdan terör, bir siyasal iktidar düzenini yıkıp, siyasal iktidara egemen olarak kendi görüşleri doğrultusunda iktidar yapısı oluşturmaya yönelik, politik bir savaş aracı olarak tanımlanabilir." Kele? - Ünsal ise, müştereken yaptıkları bir tanımlamada: "başlıca amacı siyasal iktidarı ele geçirmek isteyen güçlerin onu yıpratmak ve bu arada, sindirdikleri yığınları da sahipsiz kaldıkları inancına yöneltmek için, şiddet eylemlerinden yararlanmaktır" demektedirler . Tanımlardan da anlaşıldığı gibi terör kavramının içinde şiddet ve dehşet halleri söz konusu olmaktadır.
Terör kavramını açıklayıcı bilgiye bir kısım ansiklopedilerde de rastlamak mümkündür. Meydan Larousse'de terör şöyle açıklanmaktadır ; Fransız devriminde, 5 Eylül 1793 ile 27 Temmuz 1794 tarihleri arasındaki döneme ve rejime verilen ad" . Yine Academie Francaise sözlüğünde terör sözcüğü ile, Fransız ihtilali'ni takip eden 1793 ile Mart ayından 1794 yılı Temmuz ayına kadar geçen sürenin "törer rejimi" olarak isimlendirildiği görülmektedir . Aynı mahiyette bir tanıma Enciclopedia Italiana'da rastlamaktayız. Burada yapılan tanıma göre de 31 Mayıs 1793 tarihinden 27 Temmuz 1794 tarihine kadar yani Robespierre'nin düşündüğünü gerçekleştiren darbeye kadar geçen süre, terör olarak nitelendirilmektedir . Keza Encylopedia of Social Sciences'a göre de: "Terörizm, önceden belirlenmiş amaçlarına ulaşmak için sistematik olarak şiddete başvuran bir örgütlenmiş grup ya da partinin kullanıldığı yöntem" olarak tanımlanmaktadır . Yukarıda kısaca birkaç örneğini verdiğimiz ansiklopedilerden de anlaşılacağı üzere, bilhassa 1793-1794 tarihleri arasında Fransa'nın geçirdiği bu dönem "terör dönemi" olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemde ölen insan sayısının 40.000'i bulduğu söylenmektedir. Robespierre ve 21 arkadaşı, 27 milyonluk bir kitleyi tehdit, ispiyon ve giyotin gölgesi altında kontrol ediyordu. Politik gayelere erişmek amacıyla kontrollü korku ve şiddet kullanılması yöntemleri daima mevcut olmuştur. Bir bakıma Fransa'nın geçirdiği bu dönem terör olaylarının başlangıç noktası olmuştur.
Görüldüğü gibi terörizm, yeni ortaya atılmış bir kavram değildir. Eskiden olduğu gibi bugün de etkinliğini sürdürmektedir. Terörizmin birçok tipi bulunduğundan, mutabakata varılmış bir tanımlama yapıamamaktadır. Bunda terörizm suçlarıyla siyasi suç kavramı arasında yakın benzerliğin de etkisi olduğ kuşkusuzdur. (Yazan: Ali Nazmi Çora)
Dr. Tahir Tamer Kumkale
7 Mart 2002 Perşembe |
|
|
