Dr. Tahir Tamer Kumkale
tamer@kumkale.net
|
Kitaplarımdan seçmeler...
Amazon'da kitaplarım
|
| Psikolojik Harekat hakkında neler biliyoruz? 21. asrın en yaygın savaş metodu (56) |
|
Bu yazımı Facebook'ta beğenmek veya bir arkadaşınıza göndermek (tavsiye etmek) için:
|
 |
Felaket başa gelmeden evvel, onu önleyecek ve ona karşı savunulacak gerekleri düşünmek lazımdır. Geldikten sonra dövünmenin faydası yoktur. Gazi Mustafa Kemâl Atatürk (Nutuk-1927) |
Milli Mücadelede Gazi ve arkadaşlarının önündeki öncelikli ve önemli engel, aydınından en cahiline kadar Türk milletinin büyük bir manevi çöküntü içinde bulunması ve kendine olan güvenini tamamen yitirmiş olmasıydı. Türk toplumu psikolojik açıdan güçlendirilip manen kuvvetlendirilmedikçe, kazanma azim ve iradesine sahip olmadıkça, düşmanlara karşı zafer kazanmak asla mümkün olamazdı. İşte bu yüzden millî mücadeleye Türk toplumunun manevi açıdan güçlendirilmesinden başlanması kaçınılmaz bir görevdi..
Türk halkının milli mücadele yönünde kazanılması, içeriye ve dışarıya karşı olayların birinci elden duyurulması maksadıyla Psikolojik Harekât faaliyetlerini organize edecek İrşâd Encümeni meclisin açılmasından tam dört gün sonra 27 Nisan 1920'de faaliyete geçirilmiştir. Bu komisyonda başlangıçta beş milletvekili görevlendirilir. 10 Mayısta İçişleri Encümeninden iki, Maliye Encümeninden iki, Adliye Encümeninden ikişer milletvekili daha verilir. 13 Mayısta İktisat Encümeninden İzmir mebusu Yunus Nadi Bey, Saruhan Mebusu Mahmud Celal Bey(Celal Bayar) komisyona dâhil edilir.
Böylece Yunus Nadi Bey başkanlığında Cumhuriyet tarihimizin ilk propaganda teşkilatı güçlü kadrosu ile TBMM'nin kurulmasından tam 20 gün sonra faaliyete başlar.
İrşâd Encümeninin ilk işi genel bir durum tespiti yapmaktır. Propaganda ihtiyaçları belirlenir. Komisyonun elinde neler olduğu ve nasıl bir teşkilatlanma ile işleri yürütebilecekleri karara bağlanır. Bu encümenin sadece değerlendirme ve planlama yapabileceği, oysa propaganda hizmetlerini bu komisyon nezaretinde yürütebilecek yeni bir örgütlenmeye ihtiyacı olduğu ortaya çıkar. Komisyon bu konuda çalışmalarını sürdürür.
Komisyon çalışmaları devam ederken konu ile ilgili olarak Saruhan Mebu
su Mustafa Necati Bey tarafından 19 Mayıs 1920'de TBMM Başkanlığına propaganda işlerinin daha iyi yapılabilmesi için "İrşaadat ve İstihbarat Vekâleti" veya" İrşâadat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü" kurulması hakkında önerge verilir.(1)
Önergesinde memleket dahilindeki olayları kısaca özetleyen Mustafa Necati Bey; "Şimdiye kadar olan deneyimler sonucu açıklarım ki, kalplerin fethi için silahtan önce söz gelir. İstihbarat ve İrşâd Kuvay-ı Milliyemizin temel esasıdır. Örgütümüzün en iyi şekilde çalışması, halkın Kuvay-ı Milliyeye bağlılığı ile kurulur ve devam eder" diyerek TBMM'nin başarısını yapılacak istihbarat ve irşâd faaliyetlerinin başarısına bağlamıştır.
Mustafa Necati Bey'in fikirleri çok açık ve gerçekçidir. Önerilerini şöyle savunur; İrşaadât için her ne kadar bir encümen kurulmuş ise de şimdiye kadar çeşitli tecrübelerime dayanarak arz edeyim ki, bu gibi önemli işler yalnız para ile yetişmiş şahıs işidir. Encümenler çalışmalarını ve programlarını düzenleyebilirler, fakat bunları uygulayamazlar. Yunan Hükümetinin bugünkü irşâadat ve istihbarat örgütünün başarıları bizim için özendirici bir sebep olmalıdır. İşte bunun için;
1. Bir İrşâadat ve İstihbarat Vekâleti veya genel müdürlüğü kurulmasıyla örgütlenmenin ve gerekli gelişmelerin sorumlu bir şahsın yönetiminde yürütülmesi,
2. Her il halkının durumuna, psikolojik yapılarına göre propaganda programları düzenlenmesiyle uygulamanın sağlanması ve uygulamanın koordineli bir şekilde yürütülmesinin gerçekleştirilmesi,
3. Bütün Kuvay-ı Milliye gazetelerinin bir program dâhilinde hazırlanması, yayılması, tebliği ve bölgelere dağıtımı, bunları en ücra köylere kadar gönderilmesi,
4. Bu vekâlete ( veya genel müdürlüğe )önemli bir bütçe tahsis edilmesi,
5. İrşâd Encümeninin bu Genel Müdürlüğü sürekli denetim altında bulundurması ve bu konunun Millet Meclisinde öncelikle görüşülmesinin sağlanması ve gereken teşkilatlanmanın kurulması gereklidir.
Konu görüşmeye açılmış ve İrşâd Encümeninin görüşünü Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey açıklamıştır. Buna göre; Kendilerinin de bu gibi işlerin yürütülmesi için genel müdürlük kurulmasına gerek gördüklerini, "Matbuat ve İstihbarat Umum Müdürlüğü" adı altında İçişleri Bakanlığına bağlı bir teşkilatın kurulmasını TBMM başkanlığına önerdiklerini belirtmiştir.
7 Haziran 1920 tarihinde İrşâd Encümeni tarafından TBMM Başkanlığına sunulan "Matbuat ve İstihbarat Umum Müdürlüğü"nün kurulması hakkındaki önergenin gerekçesinde özetle şu hususlar yer almaktadır;
- Milli çıkarlarımızın savunulması için silah kadar etkili olan siyaset ve fikir örgütleşmesi ihmal edilmiştir. Oysa düşmanlarımızın başarılarının başlıca sebebi budur.
- Milli siyasetimizi dışa karşı savunmak ve içerde de her tarafa yaymak gibi iki büyük amacımız vardır. Genel Müdürlüğün birinci hedefi; dışa karşı milletin emellerini ve isteklerini tanıtmak ve haklı davamızı kanıtlamaya çalışmaktır. İkinci Hedef ise; İçerde milletimizin fikir ve düşüncelerini ayni noktada birleştirmek ve toplama için her araçtan yararlanarak sürekli şekilde aydınlatma ve irşâd hizmetlerini yerine getirmektir.
- Başbakana bağlı bir genel müdürlük kurulacaktır.
- Başlangıçta yalnız uzman kişilerden oluşan bir temel ekip oluşacak, bilahare uzmanlar ve diğer maddi imkanların sağlanmasıyla devamlı genişleyecek ve büyüyecektir.
- İrşâd Encümeninin sunduğu "Matbuat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü"nün kurulmasına ilişkin kanunun 1 inci maddesinde bu kuruluşun görevleri bütün açıklığı ile ortaya konmuştur. Şöyle ki;
Madde-1:
Bütün iç ve dış yayın ve irşâdat ve İstihbarat işleriyle meşgul olmak, basının tüm idari işlerinin başvuru yerini teşkil etmek üzere " Matbuat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü" unvanı ile İcra Riyasetine (Başbakanlığa) bağlı bir genel müdürlük kurulmuştur."
Kanun bütün yönleriyle tartışılmış. İcra Vekilleri Heyetinin sorumluğuna açıklık getiren küçük bir ilave ile aynen kabul edilmiştir. İstiklal harbimizin başarılmasında büyük katkıları olan ve 6 Numaralı kanun ile kurulan bu genel müdürlük halen görevine " BASIN YAYIN VE ENFORMASYON GENEL MÜDÜRLÜĞÜ adı atında devam etmektedir.
(1) TBMM Zabıt Ceridesi; s.354
Dr. Tahir Tamer Kumkale
13 Nisan 2006 Perşembe |
|
|
